Portalem ułatwiającym życie petentowi jest De Guichet. Jest to przede wszystkim strona internetowa, bogata w informacje na temat załatwiania formalności związanych z pracą, życiem rodzinnym i opieką socjalną, nauką, transportem i komunikacją w szerokim aspekcie, a także zamieszkaniem w sensie kupna/sprzedaży/wynajmu oraz kwestiami związanymi z pomocą państwa w finansowaniu remontów i modernizacji. W wirtualnym okienku znajdziemy szereg formularzy i wniosków wraz z obszernymi instrukcjami dotyczącymi ich wypełniania.
Wirtualny urzędnik przyjmuje w chwili obecnej w języku francuskim, niemieckim i angielskim
Nim zarejestrujemy się jako klient na guichet, powinniśmy uwiarygodnić nasz podpis. Zrobimy to na LuxTrust. Najpopularniejszą i najtańszą (ok. 35 € przy zamówieniu bezpośrednim, a czasami darmową w banku) formą podpisu elektronicznego jest token.
Po wynajęciu mieszkania należy zameldować się jak najszybciej (do 5 dni) w odpowiednim do zamieszkania urzędzie miasta/gminy.
Wraz z zameldowaniem po raz pierwszy dostajemy tutejszy nr PESEL (matricule), którego budowa jest taka sama, jak polskiego (data urodzenia w formacie RRRRMMDD + pieciocyfrowy numer). Matricule jest jednocześnie numerem ubezpieczenia i przydaje się w wielu sytuacjach, generalnie tam, gdzie w Polsce przydaje się PESEL.
Zmiana adresu będzie się też wiązać z obowiązkiem jego zmienienia w różnych innych instytucjach: szkole, pracy, banku itp.
Na przeprowadzkę przysługuje 2 dni wolnego z pracy, jeżeli już jesteśmy zatrudnieni. Można je wykorzystać akurat na załatwienie wszystkich formalności administracyjnych.
Podczas wprowadzania się do nowo wynajętego mieszkania należy sprawdzić, czy różne przyłącza są opłacone i przepisać je na siebie.
Za wodę płacimy w gminie, a liczniki, albo są indywidualne, albo zbiorowe (często w budynkach wielorodzinnych). Zazwyczaj płaci się dwa razy do roku na podstawie odczytów z liczników.
Wodę z kranów można pić bez przegotowania, ale, zwłaszcza w stolicy, ma bardzo dużą zawartość wapnia i osadza się w czajnikach. Warto zaopatrzyć się w dużą ilość odkamieniacza lub w bardzo tu popularne filtry do wody.
Jakość wody jest przedmiotem stałego monitorowania i musi spełniać surowe normy określone w rozporządzeniu Wielkiego Księcia z 2002 r. Rutynowe kontrole przeprowadza się raz na miesiąc, a całkowite 2/3 razy do roku. Całkowita liczba kontroli przeprowadzonych to ok. 2000 rocznie.
Każdy może zapoznać się z ostatnim raportem badań na stronach gmin.
Za prąd płaci się bezpośrednio dostawcy.
Dostawcy prądu i gazu w kraju
Gaz nie jest szeroko rozpowszechniony i wiele miejscowości nie ma możliwości podłączenia do sieci.
W Luksemburgu od 20 lat działa Institut Luxembourgeois de Régulation (ILR), który działa w interesie konsumenta i zapewnia oraz nadzoruje prawidłowe funkcjonowanie rynku w oparciu o zdrową konkurencję.
Reguluje on działanie takich dziedzin gospodarki jak: łączność elektroniczna, energia elektryczna, gaz ziemny, usługi pocztowe, transport i częstotliwości radiowe. Kontroluje taryfy i przepisy z prawem do nakładania sankcji administracyjnych na firmy.
Wobec konsumentów pełni trzy misje:
-
informacyjną,
-
mediacyjną, gdy dochodzi do sporu z dostawca usług,
-
ochronną poprzez wymagania standardów umów.
W przypadku różnych pytań i problemów można się skontaktować z tą instytucją.
Wiadomo, bez tych usług trudno żyć, więc będzie to zapewne nasza pierwsza ważna decyzja po przeprowadzce.
UWAGA! W niektórych rejonach kraju nie można sobie wybrać usługodawcy telewizji kablowej, ponieważ to gminy podpisują umowy z konkretną firmą.
Oferty ograniczają się na szczęście do niezbyt licznych firm, więc ten wybór nie będzie aż tak trudny.
Oferta usługodawców telefoniczno-internetowych jest coraz szersza i nie do opisania w krótkich słowach. Trzeba dokładnie przeczytać ich oferty na stronach internetowych.
W Luksemburgu nie ma abonamentu telewizyjnego za telewizję publiczną. Płaci się po prostu dostawcy za usługę. Osoby oglądające telewizję za pomocą anteny satelitarnej nie muszą nic płacić. Założenie anteny satelitarnej uniezależnia nas od usługodawców i daje możliwość oglądania polskich programów, ale jest obłożone pewnymi warunkami, z których najważniejszy to taki, aby anteny nie było widać od ulicy. Ponadto podpisując umowę najmu mieszkania, powinniśmy zwrócić uwagę na to, czy jest w umowie wyraźnie napisane, że zainstalowanie anteny nie jest dozwolone. Czasem właściciele wykluczają jedynie możliwość przymocowywania talerza bezpośrednio do ściany. Wtedy nadal jednak pozostają nam różne ciekawe opcje montowania anteny na specjalnych wspornikach, względnie przykręcenia do elementów metalowych np. balkonu.
W całym Wielkim Księstwie nie ma numerów kierunkowych ani podziału na regiony. Przeprowadzając się do innego lokum, możemy za opłatą 50 € „zabrać” ze sobą numer telefonu. Rezultatem tego jest fakt, że na podstawie samego numeru telefonu trudno jest zlokalizować, w jakim rejonie miasta/państwa znajduje się abonent. Jako ciekawostkę warto dodać, że w Luksemburgu nie ma jednego standardu długości numeru telefonicznego. Numery mogą być 4-cyfrowe aż do 9-cyfrowych. Rozróżnienie operatorów na podstawie prefiksów też nie jest już teraz takie ewidentne, gdyż od niedawna można w Luksemburgu zmienić operatora, zostawiając sobie swój stary numer.
Internet – dostęp do darmowego wifi bez problemu uzyskamy w wielu miejscach turystycznych: lotnisku, dworcach kolejowych (CFL-FREE-WIFI), niektórych pociągach, hotelach, czy kawiarniach. W miejscach oznaczonych „city wifi zone”: w stolicy, Esch-sur-Alzette, Dudelange, Kaerjeng, Gravenmacher, Rumeldange oraz w niektórych gminach. Do korzystania z internetu potrzebna jest darmowa rejestracja. Po wybraniu w aparacie internetu „citywifi Free”, czekamy aż pojawi się strona powitalna (lub szukamy portal.citywifi.lu). Wchodzimy do „Créez votre compte c’est gratuit” i wpisujemy swoja nazwę użytkownika (4-12 znaków) i podajemy numer telefonu, na który przyjdzie potwierdzenie i hasło. Jeżeli chcemy mieć lepsze połączenie i bez reklam, to potrzebujemy „citywifi premium”, które kosztuje ok. 5 euro miesięcznie.
Luksemburg od 2015 r. sprzedaje katy prepaid tylko po okazaniu dowodu identyfikacyjnego. Od 2017 r. zniesiono opłaty roamingowe. Największym operatorem telefonii komórkowej (także pocztowym, telewizyjny, internetowym) jest POST. Można tam kupić kartę prepaid za 10 euro ważną miesiąc. Doładowanie karty można łatwo wykonać przez internet.
Śmieci w Luksemburgu są skrupulatnie segregowane.
Każdy lokator domu otrzymuje kilka specjalnych kubłów na różnego rodzaju śmieci. W blokach mieszkalnych część śmieci gromadzi się osobiście, a część w większych kontenerach zbiorczych.
Zasady segregowania śmieci zależą w dużej mierze od uchwały danej gminy, więc tam w pierwszym rzędzie należy udać się po informacje.
Za wywóz śmieci płacimy w gminie razem z rachunkiem za wodę.
Na wywozie można zaoszczędzić zamawiając mniejszych rozmiarów kubeł na codzienne odpadki lub zamiast zamawiania kubła na odpady biologiczne, utylizować je we własnym kompoście.
Kubły po zamówieniu i opłaceniu dostarczą nam do domu, albo otrzymamy od zarządcy budynku. Niebieskie worki (sac bleu) często pobiera się osobiście w gminach.
Do niebieskich worków wrzucamy plastikowe butelki, kartony po napojach i puszki. Na workach jest wyraźnie narysowane, co można do takiego worka wrzucić, a co nie. Worki te co 2 tygodnie (harmonogram jest podany na specjalnych ulotkach) są wywożone i należy pamiętać, aby dzień wcześniej taki worek wystawić w odpowiednim miejscu (najczęściej na chodniku przed domem).
UWAGA! Śmieci w innych workach lub ze złą zawartością nie będą zabierane.
Jest kilka rodzajów kubłów/skrzynek na śmieci: na odpady nie podlegające segregacji, na odpady biodegradowalne (zielone), na papier, na szkło. Kolory i kształty trochę się różnią pomiędzy gminami. W niektórych gminach można jeszcze pozbyć się większych odpadów z ogródka (gałęzi), a w innych trzeba je samodzielnie wywozić.
Śmieci o dużych gabarytach, np. meble, są wywożone raz na kilka miesięcy lub po zgłoszeniu w gminie.
W wielu miastach znajdują się punkty, gdzie można pozbyć się starych ubrań, papieru i szklanych butelek. W sklepach spotyka się pojemniki na baterie, żarówki.
Możemy też, nie czekając na śmieciarkę, pozbyć się osobiście odpadów na wysypisku. Mieszkańcy gminy mają czasami specjalne karty upoważniające na wjazd na śmietnisko gminne, aby inne osoby nieupoważnione nie pozbywały się tu śmieci.
Ogólnie dostępne jest wysypisko w Service d'hygiene, 48, route d’Arlon w Luksemburgu.
Posiadaczy psów uczulamy na sprzątanie po swoich pupilach. W wielu miejscach/parkach znajdują się specjalne woreczki na psie odchody.
O publicznych parkingach i winietkach pisaliśmy już w rozdziale o komunikacji. Tutaj jeszcze tylko kilka wyjaśnień dodatkowych.
Jeżeli jesteśmy szczęśliwymi posiadaczami parkingu lub choćby miejsca parkingowego, to problem parkowania przy domu mamy rozwiązany. Jeżeli wyrobiliśmy winietkę, to również kolejny problem z głowy. Niestety znalezienia miejsca do parkowania to nam nie rozwiąże. Z winietką nie ma zniżek na parkingach podziemnych i tak trzeba parkować na ulicy. Nie zapomnijcie wystawić zegara. Nawet z winietką możecie zapłacić 24 € kary, jeżeli zegar nie będzie w widocznym miejscu i ustawiony na odpowiednią godzinę.
Winietki spoza Lux-Ville nie uprawniają do darmowego parkowania „na zegar” w stolicy i vice-versa. Poprawne odczytanie informacji na znaku parkingu, to też pewna sztuka dla osób, które dopiero co oswajają się z parkowaniem. Patrząc na zdjęcie obok odczytujemy: za parkowanie trzeba płacić od poniedziałku do piatku w godzinach 07.00-19.00, oprócz 2 godzin, na które można stać z winietką. Czyli mieszkając w dzielnicy Limpertsberg mamy winietkę z literkami "LI" i na nią mamy darmowe parkowanie w swoje dzielnicy przez cały czas. Odwiedzając Kirchberg możemy z tą winietką stać 2 godziny bez płacenia, a za pozostałe godziny musimy zapłacić.
Na samochód z polską rejestracją również można otrzymać winietkę, jednakowoż winietka taka (provisoire, czyli tymczasowa) ważna jest 6 miesięcy i nie może być przedłużana. Po upływie tego okresu należy auto przerejestrować na miejscowe numery i wtedy zgłosić się po winietkę „prawdziwą”, oczywiście zdając tę tymczasową.
Obowiązek przerejestrowania auta jest niezależny od winietki - takie są przepisy ogólne dla samochodów, których właściciele mieszkają na stałe w Luksemburgu.